Εφοδιαστική Αλυσίδα Σχεδιασμού Συστημάτων

Ορισμός της Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας - Supply Chain Management

Ως Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας (SCM) ορίζεται ο σχεδιασμός, η οργάνωση, και ο συντονισμός όλων των δραστηριοτήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας. Όπου με τον όρο εφοδιαστική αλυσίδα (ΕΑ) εννοούμε την ροή υλικών, πληροφοριών και υπηρεσιών από τους προμηθευτές πρώτων υλών μέσα από τα εργοστάσια και τις αποθήκες, στους τελικούς πελάτες.

H Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Εισαγωγή στη ΔΕΑ

Η Διαχείριση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Supply Chain Management) αποτελεί ένα σχετικά νέο και πολλά υποσχόμενο τομέα της επιστήμης, με μεγάλη επίδραση στην αποτελεσματικότητα των σημερινών επιχειρήσεων και στην ευρύτερη διασφάλιση ποιοτικών διαδικασιών, στο ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον της σύγχρονης επιχειρηματικότητας. Η διάδοσή της οφείλεται κατά κύριο λόγο στα ιδιαίτερα σημαντικά αποτελέσματα που επιφέρει, τόσο προς την κατεύθυνση της μείωσης του κόστους των επιχειρήσεων (διαμέσου του πληρέστερου έλεγχου των αποθεμάτων), όσο και προς την κατεύθυνση του βέλτιστου συντονισμού των διεργασιών της επιχείρησης που συνδέονται με τους προμηθευτές και τους διανομείς. Με την ολοκληρωμένη εφαρμογή της διαχειρίσεις αυτής ο πελάτης βρίσκει το προϊόν την κατάλληλη στιγμή, στην κατάλληλη ποιότητα και ποσότητα και στην καταλληλότερη τιμή, περιορίζοντας ουσιαστικά όλους εκείνους τους παράγοντες που αυξάνουν το κόστος του προϊόντος. Λέξεις κλειδιά στην πορεία για την επίτευξη των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων είναι η προσομοιώσει διαδικασιών (Simulation Procedures), οι ενέργειες προστιθέμενης αξίας (Value added activities), τα σημεία πώλησης (point of sale),η απόδοση της επένδυσης (Return Of Investment, R.O.I)κ.α. Στην εποχή της νέας τεχνολογίας, της νέας οικονομίας και της παγκοσμιοποίησης ο επιτυχής έλεγχος της εφοδιαστικής αλυσίδας, δίχως την προσεκτικά σχεδιασμένη και εφαρμοσμένη παρουσία της πληροφοριακής τεχνολογίας, αποτελεί χωρίς υπερβολή μία ουτοπία. Τα Συστήματα Διαχείρησης Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Supply Chain Management Systems) εμφανίζονται στα σύγχρονα επιχειρηματικά δρώμενα με διάφορες μορφές, από το σχεδιασμό της παραγωγής έως την μεταφορά του προιόντος μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Η πολυμορφία αυτή δημιουργεί συχνά και ίσως όχι άδικα, σύγχυση σε ένα πλήθος επιχειρήσεων οι οποίες ενώ ενδιαφέρονται να εφαρμόσουν τετοιου είδους ολοκληρομένες εφαρμογές τελικά ακολουθούν λανθασμένες πρακτικές υλοποίησης. Επιπλέον σημαντικά είναι και τα ερωτήματα που προκίπτουν όσο αφορά την αναγκαιότητα των SCMs ιδιαίτερα για επιχειρήσεις όπου έχουν ήδη προχωρήσει στην υλοποίηση Enterprice Resource Planning(E.R.P). Η αναγκαιότητα συνύπαρξης ενός προηγμένου SCM λογισμικού με τις υπάρχουσες εφαρμογές ενός ERP, δηλαδή η υλοποίηση του ευρέος πλέον διαδεδομένου extended ERP οφείλετε στο γεγονός ότι τα SCM λογισμικά βελτιστοποιούν και ενοποιούν το συνολο των σχεδιαστικών λειτουργιών - διεργασιών κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας, με ένα συνεχή και ενιαίο τρόπο. Προχωρούν πέρα από τις παραδοσιακές λύσεις σχεδιασμού, όπως η Manufacturing Resource Planning (MRP) και η Distribution Resource Planning (DRP) λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη όλους τους περιορισμούς ζήτησης, δυναμικότητας και υλικών.

Παρόλο που στην ελληνική πραγματικότητα η ενημέρωση, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των SCMs βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο (αποτελούν σύμφωνα με τις τελευταίες ενδείξεις τους γνωστούς αγνώστους για τη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων), είναι βέβαιο ότι η ευελιξία, η συνεκτικότητα και η πολυσυλλεκτικότητά τους συνιστούν τις κατευθυντήριες γραμμές και τα κύρια χαρακτηριστικά , τα οποία διασφαλίζουν την προστιθέμενη αξία τους.

Η έννοια της Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Όλα τα προϊόντα σε οποιαδήποτε μορφή και αν βρίσκονται έχουν μια συγκεκριμένη αξία καθώς για την παραγωγή τους χρειάστηκαν συγκεκριμένοι παραγωγικοί συντελεστές. Βέβαια, ένα έτοιμο τζιν παντελόνι αξίζει σαφώς περισσότερο από ότι τα υφάσματα από τα οποία αποτελείται, δηλαδή, αξίζει περισσότερο από τους παραγωγικούς συντελεστές που το αποτελούν. Θα πρέπει λοιπόν να αναγνωρίσουμε ότι το παντελόνι αυτό έχει κάποια προστιθέμενη αξία (χρησιμότητα). Συνεπώς προϊόν ονομάζουμε τη μετατροπή των παραγωγικών συντελεστών σε συνδυασμό με την προστιθέμενη αξία. Όμως δεν θα ήταν δυνατόν να υπάρχει η παραπάνω χρησιμότητα (χρησιμότητα τύπου) αν δεν υπήρχε η χρησιμότητα κατοχής, η διαδικασία δηλαδή κατά την οποία το προϊόν αλλάζει κατοχή. Η χρησιμότητα τύπου και κατοχής βέβαια δεν είναι οι μόνες που χρειάζονται για να φτάσει το προϊόν στον τελικό του αποδεκτή καθώς πρέπει επίσης να βρίσκεται στο σωστό μέρος (χρησιμότητα τοποθεσίας) και στο σωστό χρόνο (χρησιμότητα χρόνου).Ένα προϊόν δεν έχει άξια αν δεν βρίσκεται ακριβώς όπου και όταν το χρειάζεται ο καταναλωτής (τελικός αποδέκτης). Η μελέτη όλων αυτών των ενεργειών με τις οποίες ασχολείται ο κλάδος του μάρκετινγκ αλλά και εκείνων που προσδίδουν αξία χρόνου και τόπου στο τελικό προϊόν , είναι το αντικείμενο σπουδής της επιστήμης της Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας (SCM).

Ιστορική ανάδρομη

Η ανάγκη για συνεχή εφοδιασμό και για αποθέματα εμφανίστηκε από τα αρχαία χρόνια . Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι η εκστρατεία του Μεγάλου Αλέξανδρου προς την Ασία , θα ήταν ανέφικτη χωρίς να διαθέτει το σωστό σύστημα εφοδιασμού. Όμως οι άνθρωποι άρχισαν να ασχολούνται με τη Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας (ΔΕΑ), με την έννοια αυτή που γνωρίζουμε, από το 1900 και μετά . Με τη βοήθεια της επιστήμης του Μάρκετινγκ κατάφερε να γίνει περισσότερο αισθητή η παρουσία της στην περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η εξέλιξη αυτή ήταν το αποτέλεσμα των επιτακτικών αναγκών κατά τη διάρκεια του πόλεμου για συνεχούς ανεφοδιασμούς με τρόφιμα , πυρομαχικά καθώς και να καλύψει την οποιαδήποτε ανάγκη των στρατιωτών αλλά και συμβάλλοντας στη μαζική μεταφορά τους.

Όμως με την ανάπτυξη των υπολογιστών και τις νέες δυνατότητες που μας προσέφεραν , εξελίχθηκαν νέα μοντέλα διαχείρισης που βοήθησαν στην επιβεβαίωση ή και στην απόρριψη των ήδη υπαρχόντων . Τη δεκαετία του ‘50 τα πρώτα προγράμματα λογισμικού που υποστηρίζουν τη ΔΕΑ έκαναν την εμφάνιση τους στην αγορά.

Πάντως οι πρώτες επιστημονικές μελέτες πάνω στο θέμα της ΔΕΑ εμφανίζονται τη δεκαετία του ‘60 με τα πρώτα βιβλία, άρθρα αλλά και περιοδικά , ενώ γίνονται και αναφορές της ως μέρος του συνολικού κόστους λειτουργίας μιας επιχείρησης.

Με την πάροδο του χρόνου και με το ξεκίνημα της επόμενης δεκαετίας (δεκαετία του ‘70) συμβαδίζοντας με την ανάπτυξη της βιομηχανίας των μεταφορών, η ΔΕΑ επηρεασμένη από τη βιομηχανία αυτή, κατάφερε συγχρόνως να την επηρεάσει και η ίδια. Καθώς όμως οι αγορές ωρίμαζαν και αυξανόταν ο ανταγωνισμός, η χρησιμοποίηση της ΔΕΑ αποκτούσε περισσότερους οπαδούς και υποστηρικτές λόγο της σίγουρης επιτυχίας που πρόσφερε.

Μετά το 1980 ο ρυθμός δημιουργίας και εξάπλωσης των πολυεθνικών επιχειρήσεων αλλά και η διεθνοποίηση των αγορών εντείνεται ραγδαία . Όμως η διεθνοποίηση των αγορών ήταν κάτι το λογικό καθώς οι πολυεθνικές αναζητούσαν φθηνά εργατικά χέρια αλλά και φθηνές πρώτες ύλες ώστε να μειώσουν το κόστος και να αυξήσουν τα κέρδη. Η πραγματική όμως επανάσταση στην έρευνα για τη Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας εμφανίστηκε μέσα στην επόμενη δεκαετία (1980-1990) όπου η ανάπτυξη της τεχνολογίας (με την εμφάνιση των προσωπικών υπολογιστών - PC) , επέτρεψε την πιο αποτελεσματική αλλά και αποδοτική εφαρμογή της μέσα από την ολοένα καλύτερη διαχείριση της πληροφορίας.

Δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στην διαδικασία διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας

Ένα σύστημα Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας προκειμένου να αναλυθεί θα πρέπει πρώτα να αναγνωριστούν οι δραστηριότητες - λειτουργίες του :

1. Καθορισμός Επιθυμητού Επιπέδου Εξυπηρέτησης του Πελάτη:

Με την έννοια αυτή εννοούμε ότι η επιχείρηση έχει μια φιλοσοφία-πολιτική, η οποία απευθύνεται στις ανάγκες του πελάτη, πάντα βέβαια σε σχέση με τις δυνατότητες που έχει η κάθε επιχείρηση. Πρόκειται ουσιαστικά για ενέργειες που κάνει η επιχείρηση λαμβάνοντας το πελάτη (και τις επιθυμίες του) ως προτεραιότητα της. Έτσι όταν μια επιχείρηση θέτει στόχους για την όσο δυνατόν καλύτερη επίτευξη της ικανοποίησης του πελάτη, και καταφέρνει και τους πραγματοποιεί, τότε έχουμε επιτυχία άρα και αποτέλεσμα.

2. Διαδικασία Παραγγελιών:

Πρόκειται ίσως για την ποιο σημαντική διαδικασία μέσα σε μια επιχείρηση, και αυτό γιατί αποτελείται από πολλές επιμέρους διαδικασίες όπως η είσοδος, η καταγραφή αλλά και η τροποποίηση των παραγγελιών, ο προγραμματισμός που σχετίζεται με τις παραγγελίες, η φόρτωση των παραγγελιών, η τιμολόγηση αλλά και η πίστωση προς τον πελάτη. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι εξίσου σημαντικός είναι και ο χρόνος που απαιτείται για μια παραγγελιά από τη στιγμή που γίνεται μέχρι να φτάσει στα χέρια του τελικού πελάτη καθώς αποτελεί ένα κρίσιμο παράγοντα εξυπηρέτησης του.

3. Επικοινωνίες Διανομής:

Από τη στιγμή που η τεχνολογία μπήκε στη ζωή μας κάποια πράγματα έγιναν πιο εύκολα για εμάς τους ανθρώπους. Έτσι και στις επιχειρήσεις, η βοήθεια της τεχνολογίας ήταν πολύ σημαντική καθώς με την εφαρμογή της σε καθημερινές μεθόδους που ακολουθεί η επιχείρηση (π.χ. δημιουργία πολύπλοκων συστημάτων και δικτύων επικοινωνιών) κάνει ευκολότερη τη διαχείριση της πληροφορίας προς την κατεύθυνση της εξυπηρέτησης του πελάτη. Όμως τα τελευταία χρόνια χάρη στη χρήση των δικτύων επικοινωνιών υπάρχει η δυνατότητα να μεταβιβάζεται σχεδόν κάθε είδους πληροφορία που χρειάζεται η επιχείρηση, την οποία μπορεί να αποθηκεύει, να μεταβάλλει, να ανακαλεί αλλά και να επεξεργάζεται ανάλογα με τη χρήση που πρόκειται να γίνει, έτσι ώστε να επιτευχθεί το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα. Έτσι τα μέλη μιας επιχείρησης θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα στην πρόσβαση στις πληροφορίες οποιαδήποτε στιγμή και χωρίς την οποιαδήποτε διακοπή. Συνεπώς η συνεισφορά της επικοινωνίας για την επίτευξη του στόχου καλύτερης εξυπηρέτησης είναι κρίσιμη. Είμαστε σε θέση να κατηγοριοποιήσουμε τις διαπροσωπικές σχέσεις σε ένα οποιοδήποτε σύστημα Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας σε δυο ομάδες :

i) Στις εσωστρεφείς σχέσεις δηλαδή στις σχέσεις μεταξύ των ατόμων που εργάζονται στην εταιρία σε διάφορα τμήματα και έχουν ως στόχο την ικανοποίηση του πελάτη αλλά και να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη του τμήματος τους άρα και της εταιρίας.

ii) Και στις εξωστρεφείς σχέσεις όπως δηλαδή τις σχέσεις μεταξύ πελάτη και προμηθευτή.

4. Διοίκηση Αποθεμάτων:

Για πολλές επιχειρήσεις τα αποθέματα αποτελούν μια μη παραγωγική αλλά αναγκαία δέσμευση κεφαλαίων υπό μορφή πρώτων υλών, υλικών υπό κατεργασία ή έτοιμων προϊόντων προς πώληση. Βέβαια η αποθήκευση αυτών των προϊόντων (σε όποια μορφή και αν είναι) απαιτεί αρκετό χρόνο από την επιχείρηση αλλά και χρήμα. Επίσης όταν αποθηκεύονται τα επενδυμένα κεφάλαια, δε μπορούν να χρησιμοποιηθούν καθώς είναι δεσμευμένα. Όμως η φύλαξη και διατήρηση ενός αποθέματος προϊόντων είναι πολύ σημαντική και αναγκαία για μια επιχείρηση. Για να θεωρηθεί επιτυχημένη η διοίκηση αποθεμάτων, θα πρέπει να υπάρχει στην αποθήκη μια συγκεκριμένη ποσότητα αποθέματος, ώστε να μπορεί να ικανοποιείται η αναμενόμενη ζήτηση κατά τον επιθυμητό βαθμό έτσι όπως έχει τεθεί από τις διαδικασίες Μάρκετινγκ καθώς επίσης και η θεσμοθέτηση επιπέδων αποθήκευσης τα οποία θα ενεργοποιούν δραστηριότητες όπως η τοποθέτηση νέας παραγγελίας, η έναρξη μιας συγκεκριμένης παραγωγικής διαδικασίας, κλπ. Σύμφωνα με μια μελέτη που έχει γίνει, έχει παρατηρηθεί ότι το κόστος από τη διαδικασία αποθήκευσης ανέρχεται από 14% έως 50% στη τιμή του προϊόντος.

5. Πρόβλεψη Ζήτησης:

Κρίσιμο συστατικό της αποτελεσματικής Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας είναι ο καθορισμός της αναμενόμενης ζητούμενης ποσότητας του δεδομένου προϊόντος, αλλά και των συνοδευτικών υπηρεσιών που οι πελάτες θα αναζητήσουν μέσα σε κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στο μέλλον. Έτσι ανάλογα με τις προβλέψεις σχετικά με τη μελλοντική ζήτηση που θα έχουν τα προϊόντα της επιχείρησης, καθορίζονται διαφορετικές στρατηγικές-πολιτικές, τόσο στην προώθηση πωλήσεων όσο και σε άλλες διαδικασίες. Η Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας θα πρέπει να είναι σε θέση να αξιολογήσει αυτές τις πολιτικές αλλά και προβλέψεις και να τις ενσωματώσει στις επιχειρησιακές λειτουργίες, οργανώνοντας αντίστοιχες στρατηγικές αγοράς πρώτων υλών και άλλων παραγωγικών συντελεστών, ή ακόμη και στρατηγικές παραγωγής και διανομής, σε συνδυασμό με την τεχνολογία που είναι κάθε φορά διαθέσιμη. Όπως καταλαβαίνουμε το να γίνει μια σωστή πρόβλεψη σχετικά με τη ζητούμενη ποσότητα των προϊόντων που παράγονται από την επιχείρηση είναι πολύ σημαντικό καθώς καθορίζει το μετέπειτα επιχειρηματικό σχεδιασμό.

6. Μεταφορές:

Οι μεταφορές αποτελούν πολύ σημαντικό παράγοντα για τη διαδικασία Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας. Σύμφωνα με κάποιες μελέτες αλλά και κάποια άρθρα που έχουν γραφτεί, η μεταφορά ως αυτόνομη διαδικασία μπορεί να εξοικονομήσει τεράστια κεφάλαια όταν αυξάνεται η γεωγραφική έκταση που πρέπει να καλυφθεί. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι η μετακίνηση αγαθών από την επιχείρηση στον τελικό καταναλωτή δεν είναι κάτι απλό αλλά πρόκειται για μια διαδικασία που απαιτεί αυστηρό και προσεκτικό σχεδιασμό. Διάφοροι μαθηματικοί και μελετητές έχουν προσπαθήσει να βρουν τρόπους ώστε να ελαχιστοποιήσουν το κόστος της μεταφοράς. έχουν αναπτυχθεί αρκετοί αλγόριθμοι που προσπαθούν να κάνουν αυτήν τη δουλεία, πάντα Βέβαια με τη χρήση των απαραίτητων παραμέτρων (βλ. πιθανή εξάρτηση από «τρίτους» διανομείς, κλπ). Όπως αναφέραμε και πριν οι μεταφορές είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας αλλά παραμένει και ένας από τους πιο δαπανηρούς.

7. Αποθήκευση και Φύλαξη:

Η αναγκαιότητα για αποθέματα από την επιχείρηση, δημιουργεί μια ακόμη διαδικασία για αυτήν. Πρόκειται για τη διαδικασία αποθήκευσης και φύλαξης των προϊόντων. Ουσιαστικά αναφερόμαστε στην ασφάλιση των προϊόντων από εξωτερικούς παράγοντες. Είναι ακόμη μια διαδικασία αρκετά δαπανηρή για την επιχείρηση και οι κυριότεροι λόγοι είναι οι εξής δυο:

i) Η δημιουργία κόστους μεταφοράς από τα σημεία παραγωγής προς τα σημεία αποθήκευσης αλλά και από τα σημεία αποθήκευσης προς τα σημεία πώλησης.

ii) Δημιουργία κόστους από την ίδια την «μικρό-αποθηκευτική» διαδικασία. Δηλαδή οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται εντός της επιχείρησης για την ταξινόμηση των αγαθών στις αποθήκες, για το τρόπο που φθάνουν τα προϊόντα στην επιχείρηση αλλά και στη συνεχεία η αποστολή τους, η δημιουργία χώρου για την αποθήκευση μιας νέας παραγγελιές κλπ..

8. Επιλογή Τοποθεσίας Χώρου Εγκαταστάσεων και Αποθήκευσης:

Με στόχο την εξυπηρέτηση του πελάτη η επιλογή του σημείου των εγκαταστάσεων των αποθηκών είναι απόφαση στρατηγικής σημασίας. Καθώς με την κατάλληλη επιλογή ο ανεφοδιασμός της αγοράς θα γίνετε πιο γρήγορα, ενώ, σύγχρονος, δεν θα αυξάνεται και το αποθηκευτικό κόστος. Ακόμη είναι εξίσου σημαντικό αν οι αποθήκες είναι ιδιοκτήτες για την εταιρία, αν νοικιάζονται ή ακόμη και αν διατίθονται από εταιρία σε εταιρία. Συνεπώς μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η κατάλληλη θέση των εγκαταστάσεων αυτών μπορεί να μειώσει αισθητά τις τιμές που σχετίζονται με την μετακίνηση όγκου προϊόντων κατά την μεταφορά από τις εγκαταστάσεις παραγωγής στην αποθήκη, ή από αποθήκη σε αποθήκη, ή από την αποθήκη στον πελάτη. Βασική προτεραιότητα της διαδικασίας επιλογής ενός τόπου για αποθήκη και εγκατάσταση, είναι η θέση των διαφόρων αγορών πώλησης αλλά και των προμηθευτών-παραγωγικών μονάδων της εταιρείας, χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν παράγοντες όπως οι ανάγκες των πελατών, η τοποθεσία των φυσικών πρώτων υλών και των άλλων συστατικών στοιχείων του προϊόντος, η διαθεσιμότητα αλλά και το κόστος του εργατικού δυναμικού, οι τοπικές υπηρεσίες μεταφορών, οι επιβαλλόμενοι τοπικοί αλλά και κρατικοί φόροι, οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές νομοθεσίες και ιδιαιτερότητες απέναντι στην οργάνωση της εργασίας καθώς και άλλοι, τοπικοί παράγοντες όπως είναι το κόστος της γης.

9. Διαχείριση Υλικών:

Σε κάθε περίπτωση μεταφοράς αλλά και αποθήκευσης, τελικών αλλά και ενδιάμεσων αγαθών στους χώρους παραγωγής και αποθήκευσης, απαιτείται εξειδικευμένος εξοπλισμός, ικανός να διαχειριστεί τέτοιου είδους μεταφορές μικρής απόστασης. Αυτός ο εξοπλισμός συνήθως περιλαμβάνει, ειδικά φορτία μεταφοράς (container) περονοφόρα οχήματα, ιμάντες μεταφορών, κλπ. με στόχο να δύναται να μετακινεί τα αντικείμενα ανάμεσα στα στάδια παραγωγής, ταχύτατα και αποτελεσματικά, χωρίς κατά το δυνατόν να δημιουργεί φθορές ή άλλου είδους απώλειες. Συνοπτικά, οι στόχοι διαχείρισης υλικών μπορούν να θεωρηθούν οι εξής:

• Η μείωση του συνολικού κόστους του συστήματος Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας.

• Η παροχή ενιαίας ροής χωρίς συμφορήσεις, έτσι ώστε να διευκολύνεται η παραγωγική διαδικασία

• Η ελαχιστοποίηση των απωλειών από σπατάλη, ζημία, φθορά ή κλοπή.

10. Ανεφοδιασμός-Διαδικασίες Προμηθειών:

Ο βασικός λόγος που ανήκει αυτή η δραστηριότητα στην έννοια της Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας είναι ότι το κόστος μεταφοράς συνδέεται άμεσα με την γεωγραφική τοποθεσία-απόσταση των πρώτων υλών που χρειάζεται μια παραγωγική μονάδα. Η δραστηριότητα του ανεφοδιασμού περιλαμβάνει την επιλογή των πηγών προμηθειών (προμηθευτών), τον καθορισμό του τύπου των υλικών και πρώτων υλών, τον καθορισμό της τιμής, τον έλεγχο της ποιότητας, αλλά και έναν σημαντικό αριθμό άλλων δραστηριοτήτων.

11. Βοηθητικές Υπηρεσίες και Διαδικασίες:

Στην διαδικασία Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας περιλαμβάνονται δραστηριότητες όπως η διανομή πρώτων υλών, και η διανομή και η παράδοση των τελικών αγαθών. Ταυτόχρονα όμως υπάρχουν και βοηθητικές διαδικασίες και υπηρεσίες στον τομέα του SCM που σχετίζονται με την επιδιόρθωση τη συντήρηση αλλά και στη συμπλήρωση των προϊόντων που παρέχονται στον τελικό πελάτη-καταναλωτή, με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτησή του. Στην σύγχρονη πραγματικότητα για να υπάρξει συγκριτικό πλεονέκτημα στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, όταν το τελικό προϊόν φτάνει στον καταναλωτή, δεν μπορεί να προκαλείται η αίσθηση πως η ευθύνη για την διαδικασία Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας τελειώνει όταν το προϊόν φτάνει στον παραλήπτη. Έτσι στην περίπτωση που τυχόν παρουσιαστεί επιπλοκή στην χρήση του προϊόντος από τους καταναλωτές, η επιχείρηση θα αναλάβει την ευθύνη για την επιδιόρθωση του. Ενδεικτικά στην περίπτωση που η βλάβη μπορεί να παρουσιαστεί σε ένα μηχάνημα της γραμμής παραγωγής μίας βιομηχανίας, το κόστος του προβλήματος θα το πληρώσει ο πελάτης-καταναλωτής. Σε αυτήν την φάση καλείται ο κατασκευαστής του μηχανήματος να έχει τα κατάλληλα αντανακλαστικά προκειμένου να επιδιορθώσει το πρόβλημα και για να συμβεί αυτό πρέπει να διαθέτει ένα έμπειρο και προετοιμασμένο τμήμα τεχνικής εξυπηρέτησης που θα παρέχει ταυτόχρονα εγγύηση για τις υπηρεσίες του. Συμπερασματικά το πραγματικό πρόβλημα βαρύνεται το στέλεχος της επιχείρησης που δεν έχει αναλογιστεί την σημασία της βοηθητικής υπηρεσίας και διαδικασίας που εξασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία ενός συγκεκριμένου προϊόντος, ιδιαίτερα για την βιομηχανική αγορά.

12. Συσκευασία:

Είναι γεγονός ότι η συσκευασία του προϊόντος στον τομέα του Μάρκετινγκ παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και την προσέλκυση και προώθησή του στον καταναλωτή. Χαρακτηριστικά όπως το χρώμα, το σχήμα και η χρηστικότητά της αποτελούν παράδειγμα για τα παραπάνω στοιχεία. Η συσκευασία έχει όμως εξίσου καθοριστικό ρόλο και στον τομέα του SCM. Παραδειγματικά, η συσκευασία προστατεύει το προϊόν από τυχών ζημιές ή φθορές σε όλη την διάρκεια μεταφοράς και αποθήκευσής του αλλά και το κόστος διαχείρισής του. Σε επιχειρήσεις που διαστηριοποιούνται διεθνώς η συσκευασία είναι ακόμα πιο σημαντική για την διανομή του προϊόντων για το λόγο ότι οι αποστάσεις είναι μεγαλύτερες και μπορούν να παρουσιαστούν περισσότερα προβλήματα στους αποθηκευτικούς χώρους μεταφοράς τους. Σαν αποτέλεσμα το προϊόν πρέπει να έχει πιο χρηστική συσκευασία που έρχεται σε αντίθεση με το τμήμα Marketing που ζητά μια συσκευασία πιο εντυπωσιακή και ελκυστική για τον καταναλωτή. Έτσι πολλοί από υπεύθυνοι marketing υποχρεούνται να συνεργάζονται στενά με ανθρώπους της Εφοδιαστικής αλυσίδας

13. Διάθεση Αποβλήτων:

Η ανάγκη για πιο οικολογική αντιμετώπιση του περιβάλλοντος έχει αυξήσει την κοινωνική, νομική και κρατική ευαισθησία και είναι πια αναπόσπαστο στοιχείο της ανάγκης για δημιουργία μίας διαδικασίας σχεδιασμού ενός συστήματος SCM. Ως αποτέλεσμα απόβλητα και κατάλοιπα προϊόντων να πρέπει να περάσουν από μία διεργασία ώστε να είναι πιο φιλικά απέναντι στο περιβάλλον. Όμως σε κάθε περίπτωση όποιο και αν είναι το κατάλοιπο των προϊόντων να μπορεί αν υπάρξει ανάγκη να είναι σε θέση η διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας να το μεταφέρει είτε να το αποθηκεύσει. Στην άλλη περίπτωση που τα προϊόντα αυτά είναι ανακυκλώσιμα θα πρέπει να υπάρξει άλλη διαδικασία αποθήκευσης και μεταφοράς αυτών.

14. Διαχείριση επιστροφών:

Όταν υπάρξει η περίπτωση επιστροφής του προϊόντος από τον καταναλωτή στην επιχείρηση γεγονός που είναι πιο σύνηθες τα τελευταία χρόνια με τη νομική προστασία των νέων νόμων προστασίας του καταναλωτή επιβάλλεται η μέριμνα από μέρος της επιχείρησης ώστε να είναι σε θέση η αγοραστές να μπορούν να επιστρέψουν το ελαττωματικό προϊόν. Η διαδικασία αυτή επιβαρύνει και την επιχείρηση καθώς πρέπει να υπάρχουν επιπλέον χώροι αποθήκευσης και διαδικασίας μεταφοράς επανασυσκευασίας και ποιοτικού ελέγχου. Επίσης πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα που να καλύπτει όλες αυτές τις επιπλέον ανάγκες συγκεντρωτικά ώστε να πετύχει την μικρότερη χρηματική επιβάρυνση για την ίδια και τον καταναλωτή. Εκεί τα SCM συστήματα παίζουν πολύ καθοριστικό ρόλο. Επιπρόσθετα για να διατηρήσει η επιχείρηση το υπεύθυνο κοινωνικό προφίλ της, πρέπει η παραπάνω διαδικασία να μην έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Στρατηγική και Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Οι σύγχρονες ανάγκες

Η ανάγκη που κυριαρχεί στις μέρες μας στις επιχειρήσεις ώστε να αποκτήσουν πλεονέκτημα απέναντι στους αντίπαλους-ανταγωνιστές τους και να καταφέρουν να τους ξεπεράσουν, είναι ουσιαστικά ο βασικότερος λόγος που η στρατηγική της ΔΕΑ κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος. Έχοντας ήδη κάνει σημαντικά βήματα τόσο σε ακαδημαϊκό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο εφαρμογών, στην καθημερινή πρακτική, η στρατηγική της Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας ουσιαστικά δημιουργεί της προϋπόθεσης ώστε να βελτιωθεί η θέση της επιχείρησης σε σχέση με αυτήν των ανταγωνιστών της (Kenchi Homage 1987). Σύμφωνα με τους ακαδημαϊκούς στρατηγικής, Johnson και Scholes(1999), η έννοια της στρατηγικής δεν γίνεται να οριστεί τόσο εύκολα, αφού αποτελεί όρο που βασίζεται πιο πολύ στην ικανότητα αυτού που την εφαρμόζει και ο καθένας μπορεί να την ορίσει διαφορετικά. Η στρατηγική ασχολείται με αποφάσεις που επηρεάζουν την μακροχρόνια πορεία του οργανισμού ( ή της επιχείρησης ). Οι αποφάσεις αυτές προσπαθούν να πετύχουν συγκριτικό πλεονέκτημα για τον οργανισμό ή για την επιχείρηση σε σχέση με τον ανταγωνισμό τους, δίνοντας τους έτσι την δυνατότητα να αντιμετωπίσουν καλύτερα τυχόν προβλήματα και να μπορούν να αντεπεξέλθουν αποτελεσματικότερα στις καθημερινές τους ανάγκες. Επιπλέον, εκτός από το συγκριτικό πλεονέκτημα που προσπαθούν να πετύχουν οι αποφάσεις ασχολούνται με τα όρια ενός οργανισμού ή μιας επιχείρησης, δηλαδή ποιες κατευθύνσεις θα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο των λειτουργιών της επιχείρησης ή του οργανισμού.

Με την πάροδο του χρόνου δημιουργήθηκαν δυο σχολές που αντιπροσώπευαν δυο διαφορετικές ιδέες όσον αφορά το θέμα της στρατηγικής. Η πρώτη σχολή υποστηρίζει ότι πρέπει οι επιχειρησιακοί πόροι της επιχείρησης (ή του οργανισμού) να συμβαδίζουν με το περιβάλλον της επιχείρησης στο οποίο λειτουργεί. Αυτή η ιδέα ονομάστηκε στρατηγική προσαρμογής. Ενώ αντίθετα η δεύτερη σχολή πίστευε ότι οι επιχείρησης (ή οι οργανισμοί) πρέπει να επενδύσουν πάνω στην προσπάθεια για απόκτηση νέων επιχειρησιακών πόρων και δυνατοτήτων ώστε να δημιουργηθούν νεες ευκαιρίες. Αυτή η ιδέα ονομάστηκε στρατηγική διεύρυνσης. Βέβαια για να μπορέσουμε να καταλάβουμε καλύτερα την έννοια της στρατηγικής και να έχουμε μια καλύτερη επαφή μαζί της θα πρέπει να έχουμε μια εικόνα του συνολικού περιβάλλοντος της επιχείρησης στο οποίο έχουμε σκοπό να την εφαρμόσουμε.

Τώρα για το ποια από τις δυο ιδέες θα ακολουθήσει η κάθε επιχείρηση ή ο οργανισμός είναι θέμα της ανώτερης και ανωτάτης Διοίκησης τους. Όμως αυτό δεν καθιστά υποχρεωτική την επιλογή κάποιας εκ των δυο ιδεών. Όπως ήδη αναφέραμε, οι έννοια της στρατηγικής είναι τελείως υποκειμενική και διαισθητική, και εξαρτάται πλήρως από αυτόν που την εφαρμόζει. Έτσι δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο μοντέλο για να ακολουθήσει κάποιος. Εξαρτάται από την πολιτική που εφαρμόζει η κάθε επιχείρηση ή οργανισμός μέσα αλλά και έξω από αυτήν ή αυτόν.

Logistics - ΔΕΑ και Εταιρική Στρατηγική

Οι διαδικασίες logistics βρίσκονται εκεί για να προσδώσουν χρησιμότητα χρόνου, τόπου, κατοχής κλπ στα όποια προϊόντα πραγματεύεται η κάθε επιχειρήσει, ενώ η στρατηγική είναι ο κλάδος της Διοικητικής Επιστήμης που μελετά την επίτευξη και διατήρηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος της επιχείρησης. Ο ρόλος που έχει η ΔΕΑ σε μια επιχείρηση προσφέρει θετικά στην επίτευξη του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος που καταφέρνει να έχει η επιχείρηση, αλλά δεν το καταφέρνει μόνη της. Η στρατηγική συμβάλλει και αυτή με τον τρόπο της. Βέβαια δεν θα πρέπει να ασχολείται με την μελέτη των διαδικασιών αυτών και μόνο, αλλά με την ταυτόχρονη ευθυγράμμιση όλων των επιχειρησιακών πόρων στο παρόν, ιδέα στρατηγικής προσαρμογής, και με την εξέλιξή τους ώστε να εξασφαλίσουν την βιωσιμότητά αυτής στο μέλλον, ιδέα στρατηγικής διεύρυνσης.

Η έννοια της προστιθέμενης άξιας για πρώτη φορά εμφανίστηκε και άρχισε να εφαρμόζετε συστηματικά μέσα στις επιχειρήσεις όταν ο Michael Porter το 1985 δημιούργησε την αλυσίδα άξιας. Σύμφωνα με τον Porter οι δραστηριότητες της στρατηγικής διακρίνονται σε κύριες και σε υποστήριξης. Οι κύριες δραστηριότητες αναφέρονται σε ενέργειες, μέσω των οποίων με την κατάλληλη επεξεργασία η πρώτη ύλη μετατρέπεται σε προϊόντα (και όχι μόνο) που καλύπτουν τις οποίες ανάγκες των πελατών.

Με τις παρακάτω διαδικασίες γίνετε η κατάλληλη επεξεργασία ώστε να έχουμε το τελικό αποτέλεσμα που θα μπορεί να έχει ο πελάτης δηλαδή ένα προϊόν ή μια υπηρεσία. Η διαδικασία εισαγωγής πρώτων υλών, είναι εκείνη η διαδικασία στην οποία εξασφαλίζεται η μεταφορά και η παραλαβή τους. Η διαδικασία παραγωγής, στην οποία οι εισροές μετατρέπονται σε προϊόντα. Η διαδικασία της διανομής, στην οποία τα προϊόντα αποστέλλονται στους παραλήπτες τους ή σε διανομείς. Και τέλος, η διαδικασία των υπηρεσιών μετά την πώληση, στην οποία τα προϊόντα τα οποία ανήκουν στους πελάτες εγκαθίστανται, επιδιορθώνονται, επισκευάζονται και μερικές φορές αλλάζονται.

Ακόμη υπάρχουν δραστηριότητες της αλυσίδας άξιας που η κύρια λειτουργία τους είναι να υποστηρίζουν τις παραπάνω δραστηριότητες και ονομάζονται δραστηριότητες υποστήριξης. Με την βοήθεια των δραστηριοτήτων υποστήριξης επιτυγχάνετε καλύτερος συντονισμός και αποδοτικότητα στην επιχείρηση. Η διαδικασία προμηθειών, εξασφαλίζει τις εισροές για τις κύριες δραστηριότητες. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας, έχει θετική επίδραση στις ήδη υπάρχουσες τεχνολογίες και βοηθάει στις λειτουργίες τις επιχείρησης. Η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού συμβάλλει με την πρόσληψη, την εκπαίδευση, την υποκίνηση και την επίβλεψη των υπάλληλων της επιχείρησης. Η υποδομή της επιχείρησης, μέσα στην οποία περιλαμβάνονται ζωτικές δραστηριότητες τις επιχειρήσεις όπως είναι τα λογιστικά και χρηματοοικονομικά, νομικές υπηρεσίες κ.α.

Συνοψίζοντας, η θέση των διαδικασιών ΔΕΑ σε κάθε επιχείρηση είναι πολύ σημαντική. Προσδίδοντας άμεση άξια σε ένα προϊόν ή μια υπηρεσία, οι δραστηριότητες αυτές χαρακτηρίζονται ως πρωταρχικές δραστηριότητες, όπως και το marketing ή η παραγωγή προϊόντων, και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Πρακτικά, η έννοια των διαδικασιών ΔΕA βλέπουμε ότι άπτεται όλων των πρωταρχικών δραστηριοτήτων στην αλυσίδα αξίας. Η παραγωγική διαδικασία βρίσκεται ανάμεσα από τις εσωστρεφείς διαδικασίες ΔΕΑ που φροντίζουν για την ομαλή της λειτουργία, ενώ το marketing και οι πωλήσεις βρίσκονται ανάμεσα στις εξωστρεφείς λειτουργίες ΔΕΑ και τις υπηρεσίες μετά την πώληση ( after-sales-services).

Κατά συνέπεια, οι διαδικασίες ΔΕΑ είναι πραγματικά κρισιμότατες για την εταιρική στρατηγική, καθώς αποτελούν τον διακριτικό μεν, ουσιαστικό δε, συνδετικό κρίκο όλων των άλλων δραστηριοτήτων.

Συστήματα και εφαρμογές Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Προσεγγίσεις υλοποίησης SCMs

Oι επιχειρήσεις ,στην προσπάθεια τους να υλοποιήσουν εφαρμογές πληροφοριακής τεχνολογίας στην εφοδιαστική αλυσίδα, ακολουθούν συνήθως δύο είδη προσεγγίσεων:

1. Επιλογή best of breed εφαρμογών ,δηλαδή η υλοποίηση συστημάτων ,τα οποία είναι οι καλύτερες δυνατές επιλογές της αγοράς στην κατηγορία τους και προέρχονται συνήθως από διαφορετικούς κατασκευαστές. Τέτοιες εφαρμογές είναι τα ΑPS, OMS, MES, TMS, WMS, καθώς και τα υποσύνολα-λειτουργικές περιοχές αυτών. Τα τελευταία χρόνια ορισμένοι από τους κατασκευαστές των εφαρμογών αυτών έχουν προχωρήσει στη δημιουργία νέων προϊόντων που είναι ενοποιημένοι συνδυασμοί των παραπάνω εφαρμογών.

2. Αγορά του ERP και μίας ή περισσότερων αναλυτικών λειτουργικών περιοχών (ERP SCM module) της εφοδιαστικής αλυσίδας ως μία συνολική λύση από τον ίδιο τον κατασκευαστή ή η ενσωμάτωση στο υπάρχον ERP σύστημα των παραπάνω λειτουργικών περιοχών. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχει και μία ακόμη προσέγγιση η οποία αφορά την ιδιόκτητη ανάπτυξη εφαρμογών πληροφοριακής τεχνολογίας στην εφοδιαστική αλυσίδα που συνήθως την επιλέγουν πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες διαθέτουν έμπειρα τμήματα πληροφοριακής έρευνας και ανάπτυξης, καθώς και την απαιτούμενη τεχνογνωσία.

Οι περισσότερες από τις best of breed SCM λύσεις (κυρίως OMS, TMS και WMS) παρέχονται πλέον και μέσω του internet από παροχής υπηρεσιών εφαρμογών περιορίζοντας έτσι σημαντικά το κόστος χρήσης ενός τέτοιου συστήματος ή συνδυασμού συστημάτων. Κάθε μία από τις παραπάνω προσεγγίσεις έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της και η τελική επιλογή μιας επιχείρησης στο ζήτημα αυτό διέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την οργανωσιακή της δομή, την στρατηγική που εφαρμόζει, την πολιτική της και το επιχειρηματικό περιβάλλον (κλάδος και χώρες) στο οποίο δραστηριοποιείται.

Είναι γεγονός πάντως ότι ανάμεσα στις συνήθεις προσεγγίσεις των επιχειρήσεων στην πορεία υλοποίησης ενός ή περισσότερων συστημάτων SCM ξεχωρίζουν κατά κύριο λόγο οι Best of Breed λύσεις , καθώς και η αγορά ERP λειτουργικών περιοχών SCM αυτού από τον ίδιο προμηθευτή. Η βέλτιστη στάση των επιχειρήσεων στον τομέα αυτό περιλαμβάνει σε κάθε περίπτωση το συνδυασμό του ERP συστήματος με τις αναλυτικές SCM εφαρμογές.

Εφαρμογές

Οι Best of Breed εφαρμογές των συστημάτων αυτών διαφέρουν πλέον σημαντικά από κατασκευαστή σε κατασκευαστή και εξελίσσονται με ταχύτατους ρυθμούς. Από αυτές οι εφαρμογές Προηγμένου Σχεδιασμού και Προγραμματισμού (APS) βασίζονται στην πληροφορία που προέρχεται από τις παραγγελίες των πελατών, περιέχουν τη δυνατότητα του ταχύτατου σχεδιασμού και προγραμματισμού της ζήτησης των πελατών, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τους περιορισμούς σε πρώτες ύλες και δυναμικότητα και συνθέτουν μία πλήρης εικόνα της ζήτησης και ένα συνολικό σχέδιο διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Δημιουργήθηκαν και εξελίσσονται ταχύτατα μέσα από την πολλαπλών κλάδων (τεχνίτη νοημοσύνη, βιομηχανική μηχανική, επιχειρησιακή έρευνα, logistics κ.α.),απαιτούν τεραστία τεχνογνωσία και συνιστούν για πολλούς ένα ιδιαίτερα συγκεχυμένο πλαίσιο εφαρμογών της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Τα συστήματα Διαχείρησης Παραγγελιών (OMS) αποτελούν τις πιο θεμελιώδες εφαρμογές της εφοδιαστικής αλυσίδας, αφού γεφυρώνουν στην ουσία τις εφαρμογές σχεδιασμού και εκτέλεσης.

Τα συστήματα αυτά συντονίζουν κεντρικούς κόμβους πληροφοριών, οι οποίοι ενεργοποιούν όλα τα συστήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με τις παραγγελίες των πελατών και γνωρίζοντας τη διαθεσιμότητα των αποθεμάτων, ομαδοποιούν και βελτιστοποιούν τις παραγγελίες της επιχείρησης ανά πελάτη και προτεραιότητα, με βάση το σχέδιο Διαχείρησης των APS. Στη συνέχεια παραδίδουν τα νέα δεδομένα στα SCE συστήματα για περαιτέρω διεκπεραιώσει των παραγγελιών. Ιδιαίτερη έχει πλέον αποδοθεί στο ρόλο των επεκταμένων συστημάτων OMS με στόχο την συνολική βελτιστοποίηση της διαχείρησης παραγγελιών μιας επιχείρησης.

Τα συστήματα MES υποστηρίζουν αποτελεσματικά την παραγωγική λειτουργία των επιχειρήσεων, έχοντας ως κύριο στόχο να ισορροπήσουν τα δεδομένα των προβλέψεων με τα πραγματικά δεδομένα. Συγκεντρώνουν και οργανώνουν, σε πραγματικό χρόνο, δεδομένα από το χώρο της παραγωγής και τα παρέχουν στα συστήματα σχεδιασμού της εφοδιαστικής αλυσίδας (SCP), συμβάλλοντας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Ταυτόχρονα αποδέχονται τις προβλέψεις, τις δαπάνες και τις πληροφορίες προγραμματισμού από τα συστήματα (SCP),καθώς και τις παραγγελίες προς κατασκευή, και φροντίζουν να διαχειρίζονται δυναμικά τους πόρους της επιχείρησης (εξοπλισμό, εργατικό δυναμικό, αποθέματα) στις μονάδες παραγωγής των εργοστασίων. Επιπλέον, παρέχουν διασυνδέσεις και με άλλα πληροφοριακά συστήματα όπως τα SRM και CRM.

Τα Συστήματα Διαχείρησης Αποθηκών (WMS) θεωρούνται κομβικά σημεία για τη μηχανογράφηση των λειτουργιών μιας αποθήκης ή ενός κέντρου διανομής, αφού διαχειρίζονται επαρκώς ακριβείς και έγκυρες πληροφορίες για κάθε λειτουργία της, ενώ παράλληλα παρακολουθούν την παραγωγή. Συνιστούν ιδιαίτερα παραμετρικές εφαρμογές, κύριος στόχος των οποίων είναι η ελαχιστοποίηση των αποθεμάτων ,η βελτίωση του προγραμματισμού και τη δρομολόγηση των μεταφορών και τη συνεχή αύξηση της ωφελιμότητας του εξοπλισμού και των εγκαταστάσεων της επιχείρησης. Θεμελιώδη συνιστώσα των συστημάτων WMS είναι διασύνδεσή τους MR τεχνολογίες ραδιοσυχνοτήτων και bar code για την διασφάλιση πληροφοριών και αποκρίσεων σε πραγματικό χρόνο.

Τα συστήματα TMS βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας και έχουν ως κύριο μέλημα τους τη βέλτιστη διαχείριση του ολόκληρου κύκλου ζωής μίας διαδικασίας μεταφοράς. Δέχονται τις παραγγελίες από τα OMS, επιβεβαιώνουν ένα σύνολο παραμέτρων μεταφοράς με γνώμονα την ικανοποίηση του πελάτη και στη συνέχεια υποστηρίζουν την πλήρη ιχνηλάτηση των παραγγελιών, καταφέρνοντας έτσι την ολοκλήρωση όλων των σχεδιασμένων και προγραμματισμένων εργασιών.

Συνοψίζοντας

Οι εξελίξεις στον χώρο των εφαρμογών Best of Breed συνοδεύονται από σημαντικές στρατηγικές κινήσεις και συμμαχίες, με στόχο την δημιουργία κατάλληλων ενοτήτων, οι οποίες θα παρέχουν ένα πλήρες πακέτο διαχείρησης της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Πέρα όμως από τις Βest of Breed εφαρμογές, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην ανάπτυξη ολοκληρωμένων λειτουργικών περιοχών SCM στα συστήματα ERP.Οι εφαρμογές αυτές, που καλύπτουν δραστηριότητες κυρίως στα υψηλότερα επίπεδα λήψης αποφάσεων (σχεδιασμού - τακτικό και στρατηγικό) έχουν πλέον εξελιχθεί σε ενότητες - εφαρμογές ολοκληρωμένων υπηρεσιών της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Μία σημαντική διαφορά ανάμεσα στα δύο παραπάνω είδη προσεγγίσεων είναι το γεγονός ότι τα συστήματα Best of Breed εξειδικεύονται στα επιμέρους ζητήματα για τα οποία έχουν σχεδιαστεί, ενώ οι αντίστοιχες λειτουργικές περιοχές ενός ERP χαρακτηρίζονται από μία τάση ομαδοποίησης δραστηριοτήτων. Είναι εύλογο ότι η μεγιστοποίηση των ωφελειών των παραπάνω συστημάτων επιβάλλει την πλήρη ενοποίησή τους, προκειμένου να εργάζονται ασταμάτητα και να καλύπτουν αποτελεσματικά το σύνολο των δραστηριοτήτων του κορμού της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η ενοποίηση καθώς και οι τεχνολογίες και τα μέσα που την υποστηρίζουν, συνιστά έναν από τους καθοριστικούς παράγοντες στην πορεία υλοποίησης των συστημάτων SCMs. Ανάμεσα στους παράγοντες αυτούς περιλαμβάνονται επίσης οι εξειδικευμένες βάσεις δεδομένων για την λήψη αποφάσεων εφοδιαστικής αλυσίδας, αλλά και οι ευρύτερες εξελίξεις στο χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου με κύριο ζήτημα τη σύγκλιση της διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας με το internet. Τέλος είναι γεγονός ότι είναι εξίσου σημαντικός και ο ρόλος της εταιρικής στρατηγικής μιας επιχείρησης ,αφού αυτή διαμορφώνει τις δομές οργάνωσης που χαρακτηρίζουν τον ευρύτερο χώρο της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Παράγοντες που στηρίζουν ένα σύστημα ΔΕΑ – Logistics

Οι επιχειρησιακές λειτουργίες για να είναι λειτουργικές και αποδοτικές μέσα σε μια εξαρτώνται από ένα συνολο παραγόντων. Έτσι και η λειτουργία της Διαχείρησης Εφοδιαστικης Αλυσίδας εξαρτάται από ένα συνολο επιμέρους παραγόντων για να είναι αποτελεσματική. Οι παραπάνω παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η ΔΕΑ είναι οι εξής:

i) Η ανάπτυξη των ποσοτικών τεχνικών και η εξέλιξη των μαθηματικών αλγόριθμων έχει καταλυτικό ρόλο στην ΔΕΑ, περιγράφοντας τις μεθόδους που χρησιμοποιεί η επιχείρηση αποτελεσματικότερα.

ii) Η εξέλιξη του προγραμματισμού και η ανάπτυξη ενός ασφαλούς και προσιτού οικονομικά περιβάλλοντος μέσα στο internet.

iii) Η ανάπτυξη της τεχνολογίας των υπολογιστών και των δικτύων. Με την εξέλιξη αυτού του παράγοντα βελτιώνεται συνεχώς η σχέση κόστους/ απόδοσης των μικροϋπολογιστών.

iv) Η ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών λύσεων σε κάθε σημείο της αλυσίδας άξιας προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της σχέσης εξυπηρέτησης/ κόστους.

"Οι γνωστές άγνωστες εφαρμογές" - Το πρόβλημα στο χώρο του SCM

Eφαρμογές

Η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας ως έννοια και μόνο, αναμφισβήτητα χαρακτηρίζεται από ένα τεράστιο εύρος διαδικασιών, υψηλή πολυπλοκότητα, πληθώρα θεωρήσεων από τους ειδικούς του χώρου, που επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τον χώρο των logistics. Τα παραπάνω δεδομένα είναι εύλογο να δημιουργούν σύγχυση και διαφωνίες, που επεκτείνονται και στις αντίστοιχες λύσεις πληροφορικής τεχνολογίας. Η κυριότερη διαφωνία εντοπίζεται ανάμεσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα και τον επιχειρηματικό κόσμο για το ποιες είναι ακριβώς οι περιοχές - τα πεδία -που περιλαμβάνει ο τομέας αυτός. Η πληροφοριακή τεχνολογία που αφορά τη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας (CDM IT) κατά γενική ομολογία συνιστά έναν δυναμικό τομέα που βρίσκετε στην καρδιά των παγκόσμιων επιχειρηματικών εξελίξεων για την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανταγωνιστικότητας και την απόκτηση μεγαλύτερων μεριδίων της παγκόσμιας αγοράς. Τα προϊόντα του χώρου αυτού εκτείνονται από συσκευές δέσμευσης δεδομένων ανά καθορισμένη μονάδα προιόντος (barcodes κ.α.) έως και ολοκληρωμένα συστήματα τα οποία διαχειρίζονται όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας. Διασφαλίζοντας την ενοποίηση πληροφοριακών ροών και επομένως διαδικασιών και αποτρέποντας την ύπαρξη νησίδων πληροφοριών. Τα τελευταία αυτά συστήματα υποστηρίζονται επιπλέον από τεχνολογίες διαδικτύου, πληθώρα μαθηματικών αλγορίθμων και εφαρμογών επιχειρησιακής έρευνας και ισχυρότατες βάσεις δεδομένων.

Η πλήρης εφαρμογή SCM IT είναι κατά γενική ομολογία φαινόμενο που αφορά ελάχιστες επιχειρήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, εξαιτίας του υψηλού επιπέδου δυσκολίας και απαιτήσεων στρατηγικής και τεχνογνωσίας που χαρακτηρίζει το εγχείρημα αυτό.

Στην Ελλάδα τα συστήματα αυτά, παρά τον κρίσιμο ρόλο τους, συνεχίζουν ακόμη και σήμερα σε μεγάλο βαθμό να παραμένουν άγνωστα ή να υπάρχει η εντύπωση ότι αφορούν μόνο την διαχείριση των αποθηκών ή των μεταφορών. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε έρευνα που διεξήγαγε ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, πριν λίγα χρόνια σε δείγμα επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας , μόλις το 5,2% ανέφερε ότι γνωρίζει ικανοποιητικά τα συστήματα αυτά, ενώ ακόμη λιγότερες επιχειρήσεις ανέφεραν ότι έχουν προχωρήσει σε σχετικές εφαρμογές αυτών. Θα μπορούσε εύλογα κανείς λοιπόν να χαρακτηρίσει τα συστήματα SCM ως οι γνωστές άγνωστες εφαρμογές, αφού είναι γνωστό ότι υπάρχει ένα σοβαρό κενό ενημέρωσης προς την επιχειρηματική κοινότητα για τις δυνατότητες αλλά και για την αναγκαιότητά τους. Παράλληλα, και ως προς το ζήτημα της αναγκαιότητάς τους, δεν είναι λίγες οι ελληνικές επιχειρήσεις που επηρεασμένες πιθανότατα από κάποια πρόσφατη υλοποίηση συστημάτων ERP (Enterprise Resource Planning), θεωρούν ότι οι δραστηριότητες Διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας καλύπτονται από τις υπάρχουσες εφαρμογές ERP ή στην καλύτερη περίπτωση εκτιμούν ότι με ένα πρόσθετο λειτουργικό τμήμα εφαρμογής διαχειρίσεις αποθήκης, μεταφορών κ.α. έχουν υλοποιήσει SCM συστήματα. Με μια λέξη, δηλαδή έχει δημιουργηθεί η ψευδαίσθηση ότι τα ERP είναι η πανάκεια σε κάθε πρόβλημα της επιχείρησης. Η άποψη αυτή μάλιστα ενισχύεται από την νέα τάση που έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται στα παγκόσμια επιχειρηματικά δρώμενα και αφορά μια νέα γενιά ERPs. Η γενιά αυτή χαρακτηρίζεται από την προσθήκη των SCMs και CRMs (Customer Relatioship Management systems) και προέκυψε από τις στρατηγικές κινήσεις κορυφαίων κατασκευαστών που έχουν σαν στόχο να προσαρμόσουν SCM λογισμικά στα προϊόντα τους, μέσω συνεργασιών και συγχωνεύσεων.

Οι τελευταίες αυτές εξελίξεις καταδεικνύουν αφενός μεν το σημαντικό επίπεδο τεχνογνωσίας που απαιτούν τα συστήματα SCMs (οι κατασκευαστές ERPs αναζητούν συμμαχίες σε μικρούς αλλά και εξειδικευμένους SCMs κατασκευαστές ) και αφετέρου δε το ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς που καταλαμβάνουν τα προϊόντα SCM IT στο σύνολο των προϊόντων πληροφοριακής τεχνολογίας. Σύμφωνα άλλωστε με έκθεση (Supply Chain Management Software) της εταιρίας AMR Research στην Βοστόνη , η παγκόσμια αγορά εφαρμογών SCM σημείωσε αύξηση 46% από την προηγούμενη χρονιά.

Το προαναφερόμενο κενό ενημέρωσης για τις δυνατότητες και την αναγκαιότητα των συστημάτων αυτών στην χώρα, μας σε συνδυασμό με την εμφανή σπουδαιότητα των εφαρμογών αυτών στην παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα, αλλά και τη διαφωνία στην ακαδημαϊκή κοινότητα και τον επιχειρηματικό κόσμο για το ποιές είναι ακριβώς οι περιοχές που περιλαμβάνονται στον τομέα αυτό, συνιστούν πρόβλημα και ταυτόχρονα γενεσιουργό αιτία για την προσπάθεια αναζήτησης περισσότερων πληροφοριών και σύγχρονων τάσεων προς την κατεύθυνση αυτή.

Αποτίμηση δεδομένων στο χώρο των SCMs

H εφοδιαστική αλυσίδα συνιστά ένα δίκτυο επιχειρήσεων το οποίο απαιτεί συνεχείς αναπροσαρμογές και αναδιαμορφώσεις. Η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελεί μία στρατηγική προσέγγιση που περικλείει όλες τις δραστηριότητες της επιχείρησης , από το στρατηγικό έως το λειτουργικό επίπεδο. Χαρακτηρίζεται από μία συστημική προσέγγιση , βασική αρχή της οποίας είναι η βελτιστοποίηση του συνόλου διαδικασιών της αλυσίδας και όχι μεμονωμένων τμημάτων και υποσυνόλών της. Τα χαρακτηριστικά αυτά καταδεικνύουν την αναγκαιότητα του SCM στην πορεία ενίσχυσης του ανταγωνιστικού χαρακτήρα των επιχειρήσεων.

Οι κύριοι στόχοι των SCM συστημάτων είναι η συλλογή πληροφοριών για κάθε προϊόν σε κάθε στάδιο της αλυσίδας , η προσπέλαση όλων των δεδομένων του συστήματος από οποιοδήποτε σημείο της εφοδιαστικής αλυσίδας και η παροχή πλήρους εποπτείας, καθώς και η ανάλυση και ο σχεδιασμός δράσεων, με γνώμονα τη συστημική προσέγγιση. Το τελευταίο αυτό στάδιο συνιστά την καρδιά των συστημάτων διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας και προϋποθέτει από τα συστήματα αυτά ανεπτυγμένα χαρακτηριστικά ευελιξίας. Επιπρόσθετα η ραγδαία ανάπτυξη ενός συνόλου αξιοσημείωτων εφαρμογών και τεχνολογιών στο χώρο του SCM, σε συνδυασμό με την σύγχυση που στη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθιστούν σχεδόν άγνωστο, αλλά και αόριστο, το εύρος των SCM εφαρμογών. Το γεγονός αυτό το οποίο είναι περισσότερο εμφανές στην ελληνική πραγματικότητα, συνιστά σε κάθε περίπτωση ένα ενδιαφέρον και ουσιαστικό πεδίο μελέτης.

ERPs Vs SCM

Παρόλο το γεγονός ότι σήμερα πολλά ERP προϊόντα διαθέτουν σημαντική SCM λειτουργικότητα και επομένως περισσότερο βελτιωμένες αναλυτικές ικανότητες, εντοπίζεται ένας σημαντικός αριθμός διαφορών που υφίστανται ανάμεσα στα ERPs και τα SCMs.Αναγνωρίζεται ότι η βάση της επιτυχίας σε μία εφοδιαστική αλυσίδα είναι τα συστήματα που είναι προσανατολισμένα στις συναλλαγές, όπως τα ERP, ενώ η αιχμή του δόρατος για την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανταγωνιστικότητας είναι τα συστήματα που είναι προσανατολισμένα στην ανάλυση, όπως και τα προηγμένα SCMs, κυρίως στο τακτικό και το στρατηγικό επίπεδο, καθώς και στις επιμέρους εφαρμογές τους. Η διαπίστωση ότι τα SCMs εξαρτώνται ανησυχητικά από τα δεδομένα των ERPs, έχει ως αποτέλεσμα τη είσοδο και υλοποίηση κατάλληλων βάσεων δεδομένων εφοδιαστικής αλυσίδας. Τα κυριότερα πλεονεκτήματα των SCMs είναι ο μικρός χρόνος εφαρμογής, η υψηλή αξιοπιστία (δεν αναλώνουν πόρους σε πολλές εργασίες και χαρακτηρίζονται από αποκρίσεις), οι μικρές αποκρίσεις όσον αφορά τους πόρους του πελάτη και η ανοιχτή αρχιτεκτονική μπορούν να ενοποιηθούν και να συνεργαστούν με τα άλλα συστήματα της εταιρίας.

Τέλος υπογραμμίζεται ότι έχει επικρατήσει, ίσως καταχρηστικά, ο χαρακτηρισμός SCMs ακόμη και για το σύνολο των μεμονωμένων εφαρμογών (APS, Manufatcuring Execution Systems - MES, κ.α.) και τονίστηκε ότι τα συστήματα SCM είναι ενότητες - συνδυασμοί των παραπάνω μεμονωμένων εφαρμογών, οι οποίες δεν είναι αυστηρά καθορισμένες και συνθέτονται με γνώμονα τις ιδιαιτερότητες και τις κεντρικές δραστηριότητες της κάθε επιχείρησης.

Η εξέλιξη των Συστημάτων Διαχείρισης Εφοδιαστικης Αλυσίδας-Logistics και μελλοντικές τάσεις, σκέψεις και προοπτικές

Η ανάγκη για ανάπτυξη

Όπως σχεδόν κάθε επιχειρησιακή λειτουργία έτσι και οποιοδήποτε σύστημα διαχείρισης εφοδιαστικης αλυσίδας δέχεται σημαντικές αλλαγές με την πάροδο του χρόνου. Αυτό οφείλετε κυρίως στις μεταβολές της αγοράς (προϊόντων και υπηρεσιών) καθώς έχουν να ικανοποιήσουν ολοένα και περισσότερες ανάγκες (καταναλωτών) και των τεσσάρων παραγόντων που αναφέραμε παραπάνω.

Η ευκολία και η ακρίβεια διάθεσης της πληροφορίας κόστους του συστήματος, τα οποία δυστυχώς ελάχιστες ελληνικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν είναι ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα για τη διαχείριση εφοδιαστικης αλυσίδας. Για τη σωστή λειτουργία αυτών των συστημάτων κοστολόγησης απαραίτητη είναι και η σχετική μεταφορά τεχνογνωσίας από ειδικούς στα μέλη της επιχείρησης που κι αυτή με τη σειρά της δημιουργεί κόστος όχι αμελητέο για τις επιχειρήσεις της χώρας μας.

Απαραίτητη επίσης είναι η εγκατάσταση των αντίστοιχων συστημάτων επικοινωνιών. Το να υπάρχουν συστήματα λογιστικού επιμερισμού του κόστους ή διαχείρισης της αποθηκευτικής πληροφορίας δεν είναι αρκετό καθώς θα πρέπει αυτή η πληροφορία να διαχέεται γρήγορα και αποτελεσματικά προς τις ανάλογες κατευθύνσεις καθώς μόνο τότε μπορεί να βελτιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα ενός πληροφοριακού και διαχειριστικού συστήματος Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας.

Tα τελευταία χρόνια επίσης παρατηρούμε τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διευρύνει τα σύνορα της, όχι μόνο για την ειρήνη και την ασφάλεια μεταξύ των χωρών μελών της, αλλά και για να βοηθήσει την πρόσβαση των δυτικών επιχειρήσεων σε νέες αγορές, υποβοηθούμενη πάντα από την τεχνολογική επανάσταση που συντελείται στις μέρες μας. Έτσι ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις προσπαθώντας να διεθνοποιηθούν ξεπερνούν τα στενά εθνικά σύνορα και προχωρούν σε εξαγωγές προϊόντων σε όλο τον κόσμο ή τουλάχιστον σε περισσότερες χώρες από αυτές που έκαναν. Το συλλογικό marketing είναι μια από τις δραστηριότητες που έχουν δημιουργήσει οι τάσεις αυτές μεταξύ των εταιριών που ανήκουν στον ίδιο κλάδο με κύριο σκοπό την αύξηση της ζήτησης των τοπικών αγορών. Το σπουδαιότερο έργο του συλλογικού marketing όμως είναι η δημιουργία της ανάγκης για ανάπτυξη από κοινού δικτύων διαχείρισης εφοδιαστικης αλυσίδας και η ανάγκη απόκτησης ποικίλλων γνώσεων και δεξιοτήτων από στελέχη εξειδικευμένα στην Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας. Όσο μια εταιρεία εξαπλώνεται διεθνώς αυτή η συνολική, ενοποιημένη διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας κερδίζει την εμπιστοσύνη της καθώς η συνολική ανάλυση του κόστους γίνεται ολοένα και πιο σύνθετη. Τέλος αξίζει να αναφέρουμε ότι η διεθνοποίηση των αγορών έχει ανάγκη ένα αρκετά μεγάλο όγκο μικρών εξαγωγικών εταιριών (όπως οι Ελληνικές), ενώ έχει αυξημένες αποθηκευτικές και μεταφορικές απαιτήσεις.

Μελλοντικές προεκτάσεις

Τα συστήματα διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας θεωρούνται από πολλούς, όχι άδικα, ένας από τους χώρους της πληροφοριακής τεχνολογίας που θα σημειώσουν ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια. Στο διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον συνιστούν τις λύσεις ή τις ενότητες λύσεων οι οποίες βρίσκονται στην καρδιά της επίτευξης πολλαπλών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων , αφού συμβάλουν στον πλήρη έλεγχο, την εποπτεία αλλά και την ταχύτατη προσαρμογή των πολύπλοκων αλλά και ιδιαίτερα απαιτητικών σύγχρονων εφοδιαστικών αλυσίδων στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των πελατών.

Στο παραπάνω πλαίσιο γίνεται αντιληπτό ότι το πεδίο μελέτης των συστημάτων αυτών παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον και χαρακτηρίζεται από πολλαπλά οφέλη , ιδιαίτερα για την ανάπτυξη της ελληνικής επιχειρηματικότητας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Για το λόγο αυτό, κρίνεται αναγκαία η περαιτέρω μελέτη του πεδίου αυτού προς τις ακόλουθες κατευθύνσεις - προεκτάσεις:

1. Καταγραφή των προβλημάτων και των ειδικών ζητημάτων ενοποίησης των SCMs με τα υφιστάμενα συστήματα στις ελληνικές επιχειρήσεις. Καθορισμός ανάγκης ενοποίησης μεταξύ συστημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας.

2. Παρουσίαση και περιγραφή των κυριότερων Supply Chain Planning (SCPs) και Supply Chain Execution (SCEs) των συστημάτων (αναφορές σε συγκεκριμένα προϊόντα και προμηθευτές - έμφαση στην Ελλάδα) όσο και σε αποκλειστικούς SCMs προμηθευτές όσο και από προμηθευτές ERPs -Οικονομική ανάλυση και πιθανή ομαδοποίηση των εφαρμογών αυτών ανά κλάδο βιομηχανίας.

3. Καθιέρωση της παρακολούθησης και καταγραφή του λογιστικού κόστους, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στην Ελληνική επικράτεια και αναζήτηση της συμμετοχής της πληροφοριακής τεχνολογίας και των SCMs στο παραπάνω ποσοστό.

4. Ποίες είναι οι υφιστάμενες περιοχές σε λύσεις εφοδιαστικής αλυσίδας μέσω Application Service Providers (ASP) στην Ελλάδα - Δυνατότητες, κόστη και πιθανές αναλυτικές μελέτες περιπτώσεων.

5.Κατηγοριοποίηση επιχειρήσεων σύμφωνα με τις πρακτικές, τα μοντέλα και την υφιστάμενη υποδομή που έχουν υιοθετήσει σε τεχνολογίες e-business.

Πηγές

Τεχνικά άρθρα

• Sourcing In Supply Chain Management: 5 Benefits οf Innovative Kitting & Packaging

• Supply Chain Kpi's - Understanding Supply Chain Metrics and Choosing the Right Kpi's To Measure

• The Essence behind Logistics KPI

• What Is Supply Chain Management?

Τα παραπάνω άρθρα που σύμβαλλαν και αυτά στην σύνταξη του εν λόγω άρθρου, βρέθηκαν στην ιστοσελίδα Discovery Articles, που παρατίθεται παρακάτω.

Διαδίκτυο

• Supply Chain Coaching(Αγγλικά)

• Discovery Articles(Αγγλικά)

• about.com(Αγγλικά)

• SearchCIO.com(Αγγλικά)

• Google Αναζήτηση Βιβλίων

• Supply Chain Management and Logistics Portal(Αγγλικά)

• Information Systems Impact

• CIO.com (Αγγλικά)

• Supply Chain Management (Αγγλικά)