Νεοϊνδοευρωπαϊκή Μάθημα 8
ΝΕΟΪΝΔΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΜΑΘΗΜΑ 8
ΜΙΑ ΤΕΧΝΗΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
(Με βάση το σχετικό δικό μας βιβλίο (των Ιωαννίδη Κ. & Ιωαννίδου Αικ.) του 2008) --ΚώτσονΙωαν 19:46, 27 Αυγούστου 2009 (UTC)
ΜΑΘΗΜΑ 8. Οι ερωτηματικές, αόριστες και αναφορικές αντωνυμίες.
8.1.1. Γενικά για τίς ερωτηματικές, αόριστες και αναφορικές αντωνυμίες.
Ερωτηματικές αντωνυμίες είναι εκείνες που εισάγουν ερωτήματα, όπως οι τίς, τίς, τί, πότερος, ποτέρα, πότερον, πόσος, πόση, πόσον, ποῖος, ποία, ποῖον (τι λογής), πηλίκος, πηλίκη, πηλίκον (ποιας ηλικίας), ποδαπός, ποδαπή, ποδαπόν (από ποιον τόπο), πόστος, πόστη, πόστον (με ποια σειρά), ποσταῖος, ποσταία, ποσταῖον (σε πόσες ημέρες) και οι quis, quis, quid, qui, quae, quod, uter, utra, utrum (ποιος από τους δύο), qualis, qualis, quale (τι λογής), quantus, quanta, quantum (πόσος), quot (πόσοι).
Αόριστες λέγονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν κάτι αόριστο το οποίο δεν μπορεί ή δε θέλει ο ομιλητής να ονομάσει, όπως οι αντωνυμίες τις, τις, τι, ὁ δεῖνα, ἡ δεῖνα, τὸ δεῖνα ἔνιοι (μερικοί), ἔνιαι, ἔνια, quis, quis (ή quae ή qua), quid, a’liquis, a’liquis, a’liquid, qui’spiam, quae’piam, qui’dpiam, quisquam, quisquam, quidquam, quidam, quaedam, quiddam, qui’libet (οποιοσδήποτε), quae’libet, qui’dlibet, quivis, quaevis, quidvis, quisque (καθένας), quisque, quidque, unusqui’sque (καθένας χωριστά), unusqui’sque, unumqui’dque, nemo (κανένας), nemo, nihil, alter, -a, -um, ne’uter (κανένας από τους δύο), ne’utra, ne’utrum, ambo1 (αμφότεροι), ambae, ambo, a’lius, a’lia, a’liud.
Αναφορικές λέγονται οι αντωνυμίες με τις οποίες μία ολόκληρη πρόταση αναφέρεται σε μία λέξη άλλης πρότασης ή σε όλο το νόημά της, όπως οι αντωνυμίες ὅς, ἥ, ὅ, ὅσπερ, ἥπερ, ὅπερ, ὅστις, ἥτις, ὅ,τι, ὁπότερος, -α, -ον, ὅσος, ὅση, ὅσον, ὁπόσος, -η, -ον, οἷος, οἵα, οἷον, ὁποῖος, -α, -ον, ἡλίκος, -η, -ον, ὁπηλίκος, -η, -ον, ὁποδαπός, -ή, -όν, qui, quae, quod, qualis (τέτοιος που), qualis, quale, quantus (όσος), -a, -um, quot (όσοι, όσες, όσα, άκλιτη), uter (όποιος από τους δύο), utra, utrum.
Οι κτητικές, δεικτικές, ερωτηματικές, αόριστες και αναφορικές αντωνυμίες χρησιμοποιούνται και ως ουσιαστικά, δηλαδή μόνες τους, και ως επίθετα, δηλαδή προσδιορίζοντας ουσιαστικά. Η ερωτηματική αντωνυμία ποῖος χρησιμοποιείται συνήθως ως επίθετο. Σχετικά με την κλίση και αυτών των αντωνυμιών γενικά μπορούμε να πούμε ότι ακολουθείται η κλίση των επιθέτων, τα ουδέτερα διατηρούν τις όμοιες και παρόμοιες πτώσεις τους. Στη λατινική έχουμε συνήθως τις αντωνυμικές καταλήξεις στην ονομαστική, γενική και δοτική ενικού και τις επιθετικές σε όλους τους άλλους τύπους.
Στις αόριστες αντωνυμίες της ελληνικής ανήκουν και τα παρακάτω επίθετα, που όταν χρησιμοποιούνται αντωνυμικά, χωρίς δηλαδή ουσιαστικά, λέγονται επιμεριστικές αντωνυμίες, όπως πᾶς, πᾶσα, πᾶν, ἕκαστος, ἑκάστη, ἕκαστον, ἄλλος, ἄλλη, ἄλλο, οὐδείς, οὐδεμία, οὐδέν, μηδείς, μηδεμία, μηδέν, ἀμφότεροι (και οι δύο) ἀμφότεραι, ἀμφότερα, ἑκάτερος, -α, -ον (καθένας από τους δύο), ἕτερος (ο άλλος από δύο), ἑτέρα, ἕτερον, οὐδέτερος (ούτε ο ένας ούτε ο άλλος), -α, -ον, μηδέτερος, -α, -ον, ποσός (κάμποσος), ποσή, ποσόν, ποιός (κάποιας λογής), ποιά, ποιόν, ἀλλοδαπός (από άλλο τόπο) -ή, -όν.
Η ερωτηματική αντωνυμία τίς και η quis προέρχονται από την ινδοευρωπαϊκή quis1, (γενική queso, αιτιατική quim), η πόσος και η quantus από την quotjos2, η τόσος και η tantus από την totjos3, η πότερος και η uter από την quotros4. Στη Σανσκριτική5 η ερωτηματική αντωνυμία είναι ka και η αναφορική ya, που κλίνoνται κανονικά και σχηματίζoυν παράγωγα. Στην αρχαία Ιρλανδική6 η ερωτηματική αντωνυμία είναι για το αρσενικό και θηλυκό cia και για το ουδέτερο cid και oi αόριστες αντωνυμίες είναι nech, ni, nechtar de, cehtar de κ.ά.
8.1.2. Οι ερωτηματικές, αόριστες και αναφορικές αντωνυμίες της Νεοϊνδοευρωπαϊκής.
Οι ερωτηματικές, αόριστες και αναφορικές αντωνυμίες της Νεοϊνδοευρωπαϊκής χρησιμοποιούνται και ως ουσιαστικά, δηλαδή μόνες τους, και ως επίθετα, δηλαδή προσδιορίζοντας ουσιαστικά, και γενικά δεν αλλάζει ο τύπος της αντωνυμίας αν χρησιμοποιείται ως ουσιαστικό ή ως επίθετο. Οι επιμεριστικές αντωνυμίες της αρχαίας Ελληνικής χρησιμοποιούνται ως επίθετα. Οι ερωτηματικές, αόριστες και αναφορικές αντωνυμίες της Νέοϊνδοευρωπαϊκής είναι οι παρακάτω και κλίνονται με τα πτωτικά μόρια των ουσιαστικών, όπως φαίνεται και από τον πίνακα κλίσης των αντωνυμιών που ακολουθεί:
ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ:
to, ta, ton, / tos, tas, tad (τις, ποιος ...),
poio, poia, poion, / poios, poias, poiad (τι είδους ...ποιοτική),
poso, posa, poson, / posos, posas, posad (πόσος ... ποσοτική),
potero, potera, poteron, / poteros, poteras, poterad (ποιος από τους δύο ...),
peliko, pelika, pelikon, / pelikos, pelikas, pelikad (ποιας ηλικίας ...).
ΑΟΡΙΣΤΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ:
oto, ota, oton, / otos, otas, otad, / uoto, uota, uoton (κάποιος ..., κανένας ...),
opoio, opoia, opoion, / opoios, opoias, opoiad, / uopoio, uopoia, uopoion (κάποιου είδους ..., κανενός είδους ... ποιοτική),
oposo, oposa, oposon, / oposos, oposas, oposad, / uoposo, uoposa, uoposon (κάμποσος ..., καθόλου ... ποσοτική),
opotero, opotera, opoteron, / opoteros, opoteras, opoterad, / uopotero κ.ά. (κάποιος από τους δύο ..., κανένας από τους δύο ...),
opeliko, opelika, opelikon / opelikos, opelikas, opelikad, / uopeliko κ.ά (κάποιας ηλικίας ..., καμίας ηλικίας)
ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ:
o, a, on, / os, as, ad, (ο οποίος...),
osto, osta, oston, / ostos, ostas, ostad (όποιος ...),
oio, oia, oion / oios, oias, oiad (όποιου είδους ... ποιοτική),
oso, osa, oson, / osos, osas, osad (όσος ... ποσοτική),
ospotero, ospotera, ospoteron, / ospoteros, ospoteras, ospoterad (όποιος από τους δύο ...),
eliko, elika, elikon / elikos, elikas, elikad (όποιας ηλικίας ...).
ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΩΝΥΜΙΩΝ
ΑΝΤΩΝΥΜΙΑ / ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ / ΓΕΝΙΚΗ / ΔΟΤΙΚΗ / ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ / ΚΛΗΤΙΚΗ
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ερωτηματικές
to, ta, ton / to / of to / te to / to / o to
poio, poia, poion / poio ..............................................
poso, posa, poson / poso .............................................
potero, potera, -on / potero .........................................
peliko, pelika, -on / peliko .........................................
Αόριστες
oto, ota, oton / oto / of oto / te oto / oto / o oto
opoio, opoia, -on / ..................................................
oposo, oposa, - on / ..................................................
opotero, opotera, - on / ..................................................
opeliko, opelika, -on / .................................................
Αναφορικές
o, a, on / o / of o / te o / o / o o
osto, osta, oston / .....................................................
oio, oia, oion / .....................................................
oso, osa, oson / .....................................................
ospotero, ospotera, -on / ...............................................
eliko, elika, elikon / ...................................................
Ανάλογα κλίνεται και ο πληθυντικός αριθμός.
8.2.1. Λεξιλόγιο.
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ / ΝΕΟΪΝΔΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ
ΛΕΞΗ - ΘΕΜΑ / ΛΕΞΗ - ΣΗΜΑΣΙΑ
πρύτανις < -εως - prutane / prutane, se - πρύτανης
ἀπο-δί-δω-μι - apodo / apodo, eg - αποδίδω, παραπέμπω
ὀργίζ-ομαι - orgid / orgid, eg - οργίζομαι
ῥήτωρ < ῥήτορ-ος - retor / retor, se - ρήτορας
ἄκριτ-ος - akrit / akrit, se - άκριτος
ἕνδεκα - deka en / deka en - ένδεκα
παρα-δί-δω-μι - parado / parado, eg - παραδίδω
θάνατ-ος - tanat / tanat, se - θάνατος
ζημιό-ω - zemio / zemio, eg - ζημιώνω
δειν-ός - dein / dein, se - δεινός, φοβερός
ἐθίζ-ομαι - etid / etid, eg - εθίζομαι
ἀν-ί-στη-μι - anaste / anaste, eg - σηκώνω
σιτοπώλ-ης - sitopol / sitopol, se - σιτοπώλης
ἐργάζ-ομαι - ergaz / ergaz, eg - εργάζομαι
οὐδείς - uoto / uoto - κανένας
μηδείς - uoto / uoto - κανένας
ἀδικέ-ω - adike / adike, eg - αδικώ
δεῖ - de / hon de - πρέπει
ἀπ-όλ-λυ-μι - apolu / apollu, eg - χάνω, καταστρέφω
πείθ-ομαι - peit / peit, eg - πείθομαι
ἐπιχειρέ-ω - epiheire / epiheire, eg - επιχειρώ
κρίσις < κρίσε-ως - krise / krise, se - κρίση
ἔργ-ον - erg / erg, se - έργο
ἀπο-λογέ-ομαι - apologe / apologe, eg - απολογούμαι
ἡσυχί-α - esuhi / esuhi, se - ησυχία
ἄγω - ag / ag, eg - οδηγώ
φανερ-ός - faner / faner, se - φανερός
κεῖ-μαι - kei / kei, eg - κείμαι
δέ-δοι-κα - doi / doi, eg - φοβάμαι
αἰτί-α - aiti / aiti, se - αιτία
αἰσχρ-ός - aishr / aishr, se - αισχρός
ψηφ-ίζω - psefid / psefid, eg - ψηφίζω
8.2. 2. Κείμενο (Λυσία, Κατά σιτοπωλών, 2-4).
ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ
Ἐπειδὴ γὰρ οἱ πρυτάνεις ἀπέδοσαν εἰς τὴν βουλὴν περὶ αὐτῶν, οὕτως ὠργίσθησαν αὐτοῖς, ὥστε ἔλεγόν τινες τῶν ῥητόρων ὡς ἀκρίτους αὐτοὺς χρὴ τοῖς ἕνδεκα παραδοῦναι θανάτῳ ζημιῶσαι. Ἡγούμενος δ’ ἐγὼ δεινὸν εἶναι τοιαῦτα ἐθίζεσθαι ποιεῖν τὴν βουλήν, ἀναστὰς εἶπον ὅτι μοι δοκοίη κρίνειν τοὺς σιτοπώλας κατὰ τὸν νόμον, νομίζων, εἰ μέν εἰσι ἄξια θανάτου εἰργασμένοι, ὑμᾶς οὐδὲν ἧττον ἡμῶν γνώσεσθαι τὰ δίκαια, εἰ δὲ μηδὲν ἀδικοῦσιν, οὐ δεῖν αὐτοὺς ἀκρίτους ἀπολωλέναι. Πεισθείσης δὲ τῆς βουλῆς ταῦτα, διαβάλλειν ἐπεχείρουν με λέγοντες ὡς ἐγὼ σωτηρίας ἕνεκα τῆς τῶν σιτοπωλῶν τοὺς λόγους τούτους ἐποιούμην. Πρὸς μὲν οὖν τὴν βουλήν ὅτ’ ἦν αὐτοῖς ἡ κρίσις ἔργῳ ἀπελογησάμην. Τῶν γὰρ ἄλλων ἡσυχίαν ἀγόντων ἀναστὰς αὐτῶν κατηγόρουν καὶ πᾶσι φανερὸν ἐποίησα ὅτι οὐχ ὑπέρ τούτων ἔλεγον, ἀλλὰ τοῖς νόμοις τοῖς κειμένοις ἐβοήθουν. Ἠρξάμην μὲν οὖν τούτων ἕνεκα, δεδιὼς τὰς αἰτίας. Αἰσχρὸν δ’ ἡγοῦμαι (εἶναι) πρότερον παύσασθαι πρὶν ἄν ὑμεῖς περὶ αὐτῶν ὅ,τι ἄν βούλησθε ψηφίσεσθε.
ΝΕΟΪΝΔΟΕΥΡΩΠΑΪΚΟ
Ote se prutanees parapempsa (παραπέμπω) tadad te se boul, se bouleutes (οἱ βουλευταί) outos hes orgidοrsa kontra illos, oste otos of se retores hes legba oti hon hreba na an hes paradosa illos te se deka en, aneu krise, ina an hes timoresa illos me tanat. Ke dioti eg nomidba oti hon es dein na se boul etidor, na hon poie toiad, afou eg anastesa, eg legsa oti hon dokeba agat te eg na se boul krin se sitopoles, kata se nom, dioti eg nomidba oti, ean illos pragka pragmates aksies pros se tanat, vos psefidso se dikaies agatione ei nos, ean ala hes adike uposon (καθόλου), oti u hon hre na an illos apolluorsa aneu krise.
Ke afou se boul peitorsa peri tatad, hes epiheireba na hes diabal eg, eno hes legba oti eg legba tatad dia se soteri of se sitopoles. Ke pro se boul, ote hes dikazba, eg apologesa me se erges. Ke eno se alles ameleba (ἀμελέω), afou eg anastesa eg kategoreba ke eg poiesa faner te pantes oti eg u legba uper illos, ala oti eg boeteba se nomes, ad uparhba. Ke eg arhsa eneka tatad, dioti eg fobeorba se kategories. Ke eg ege (ἡγοῦμαι, νομίζω) oti hon es aishr, na an eg pausa proione (πρότερον) prin an vos peri tatad psefidsa, oston vos boul.
8.2.3. Σχόλια.
ote parapempsa, hes orgidorsa, oste hes legba, oti hon hreba, na hes paradosa , ina an hes timoresa: όταν παρέπεμψαν, οργίσθηκαν, ώστε έλεγαν, ότι έπρεπε, να παραδώσουν, για να τιμωρήσουν, ρήματα της χρονικής, της κύριας, της συμπερασματικής, της ειδικής, της βουλητικής και της τελικής πρότασης, se prutanees: οι πρυτάνεις, υποκείμενο, tadad: αυτά, αντικείμενο, te se boul: στη βουλή, έμμεσο αντικείμενο, se bouleutes: οι βουλευτές, υποκείμενο, outos: έτσι, επιρρηματικός τρόπου, kontra illos: εναντίον τους, εμπρόθετος εχθρικής κίνησης.
dioti eg nomidba, oti hon es, na se boul etidor, na hon poie, afou eg anastesa, eg legsa, oti hon dokeba, na se boul krin, dioti eg nomidba, oti vos psefidso, ean illos pragka, ean ala hes adike, oti u hon hre, na an illos apolluorsa: διότι νόμιζα, ότι είναι, να εθίζεται, να κάνει, αφού σηκώθηκα, έλεγα, ότι μου φαινόταν καλό, να κρίνει, διότι νόμιζα, ότι θα αποφασίσετε, αν έχουν κάνει, αν αδικούν, ότι δεν πρέπει, να φονευθούν, ρήματα της αιτιολογικής, της ειδικής, των δύο βουλητικών, της χρονικής, της κύριας, της ειδικής, της βουλητικής, της αιτιολογικής, της ειδικής, των δύο υποθετικών, της ειδικής και της βουλητικής πρότασης, dein: δεινό, φοβερό, κατηγορούμενο, agat: καλό, κατηγορούμενο, se sitopoles: τους σιτοπώλες, αντικείμενο, kata se nom: σύμφωνα με το νόμο, εμπρόθετος της συμφωνίας, pragmates: πράγματα, αντικείμενο, aksies: άξια, επιθετικός προσδιορισμός, pros tanat: για θάνατο, εμπρόθετος αξίας ή σκοπού, dikaies: τα δίκαια, αντικείμενο, agatione: καλύτερα, επιρρηματικός προσδιορισμός, ei nos: από ότι εμείς, β΄ όρος σύγκρισης, uposon: καθόλου, επιρρηματικός ποσού, aneu krise: χωρίς δίκη, εμπρόθετος εξαίρεσης.
afou se boul peitorsa, hes epiheireba, na hes diabal, eno hes legba, oti eg legba: αφού πείσθηκε, επιχειρούσαν, να διαβάλουν, ενώ έλεγαν, ότι έλεγα, ρήματα της χρονικής, της κύριας, της βουλητικής, της τροπικής και της ειδικής πρότασης, peri tatad: σχετικά με αυτά, εμπρόθετος της αναφοράς, dia se soteri: για τη σωτηρία, εμπρόθετος σκοπού, of se sitopoles: των σιτοπωλών, γενική αντικειμενική.
ote hes dikazba, eg apologesa: όταν δίκαζαν, απολογήθηκα, ρήματα της χρονικής και της κύριας πρότασης, pro se boul: ενώπιον της βουλής, εμπρόθετος προσδιορισμός, me se erges: έμπρακτα, εμπρόθετος προσδιορισμός τρόπου.
eno se alles ameleba, afou eg anastesa, eg kategoreba, eg poiesa, oti eg u legba, ala oti eg boeteba, ad uparhba: ενώ αμελούσαν, αφού σηκώθηκα, κατηγορούσα, έκανα, ότι δεν έλεγα, ότι βοηθούσα, που υπήρχαν, ρήματα της τροπικής, της χρονικής, των δύο κύριων, των δύο ειδικών και της αναφορικής πρότασης, se alles: οι άλλοι, υποκείμενο, faner: φανερό, κατηγορούμενο, te pantes: σε όλους, δοτική προσωπική, uper illos: υπέρ εκείνων, εμπρόθετος υπεράσπισης, se nomes: τους νόμους, αντικείμενο.
eg arhsa, dioti eg fobeorba: άρχισα, επειδή φοβόμουνα, ρήματα της κύριας και της αιτιολογικής πρότασης, eneka tatad: για αυτά, εμπρόθετος αιτίας, se kategories: τις κατηγορίες, αντικείμενο.
eg ege, oti hon es aishr, na an eg pausa, prin an vos psefidsa, oston vos boul: νομίζω, ότι είναι αισχρό, να παύσω, προτού αποφασίσετε, ότι θέλετε, ρήματα της κύριας, της ειδικής, της βουλητικής, της χρονικής και της αναφορικής πρότασης, proione: πρότερον, peri tatad: γι’ αυτά, εμπρόθετος της αναφοράς.
8.3. Ασκήσεις.
8.3.1. Γράψε δίπλα στις αρχαίες ελληνικές λέξεις τις αντίστοιχες λέξεις της Νεοϊνδοευρωπαϊκής:
ΑΡΧ. ΕΛΛ. ΛΕΞΗ / ΝΕΟΪΝΔ. ΛΕΞΗ
ἀνδραγαθέ-ω eg
ἀφανίδ-j-ω
ἄναυδ-ος
ἄχαρις < -ιτος
ἀνδράποδ-ον
ἔγγονος
ἀνδραγαθ-ία
ἐγγυά-ω
ἀπο-τυ-γ-χ-άν-ω
ἡμίθε-ος
ἡλικί-α
θάπ-τ-ω
ἡδύς < ἡδέ-ος
θῦμα < θύματ-ος
θανατό-ω
καῦμα < καύματ-ος
8.3.2. Γράψε δίπλα στις λέξεις της Νεοϊνδοευρωπαϊκής τις αντίστοιχες αρχαίες ελληνικές λέξεις:
ΝΕΟΪΝΔ. ΛΕΞΗ / ΑΡΧ. ΕΛΛ. ΛΕΞΗ
keraun ὁ
paian ὁ
kerdes τὸ
paidagoge ρ.
kerat τὸ
paideu ρ.
keno ρ.
palm ὁ
kerkid ἡ
panopl ὁ
klees τὸ
proso τὸ
klepsudr ἡ
pragmatei ἡ
oikter ρ.
pragmateu ρ.
8.3.3. Συμπλήρωσε τους τύπους που λείπουν στον παρακάτω πίνακα:
Ονομαστική / ..............................................................
Γενική / of to / of posa / of poios / of tas / of poteron
Δοτική / ...............................................................
Αιτιατική / ..............................................................
Κλητική / ...............................................................
8.3.4. Συμπλήρωσε τους τύπους που λείπουν στον παρακάτω πίνακα:
Ονομαστική / ..................................................................
Γενική / ..................................................................
Δοτική / te oto / te uoto / te a / te osta / te oson / te eliko
Αιτιατική / ..................................................................
Κλητική / ..................................................................
8.3.5. Ανάλυσε γραμματικά και συντακτικά τις παρακάτω περιόδους:
Age vos hair, o matetes! Age tu hair, o didaskal! Age tu leg te nos, o Kleonike, of to un se Lusias esba se paid. Se Lusias, o didaskal, esba se paid of se Kefalos. Pu un se Lusias tekorsa (τίκτω, ἔ-τεκ-ον)? Se Lusias tekorsa in se Atena. Posos un adelfes se Lusias ehba? He ehba duo adelfes aneu ota adelfa. Pote un se Lusias isa eis se Turii? Se Lusias isa eis se Turii ote esba of deka pente hrones. Posad un loges se Lusias grafsa? He grafsa poll loges ke epta epistoles. Alis. Tos un esba se didaskales of se Lusias? Se didaskales of se Lusias esba se Koraks ke se Tisias. To un duna na an he legsa duo loges ad se Lusias grafsa? Eg, o didaskal, se Lusias grafsa se log <Kontra se sitopoles» ke se log «Uper se adunat». Euge, o paid! Tu gno polle agate se erg of se Lusias. To un retor grafsa se log «Panatenaik»? Se Isokrates, o didaskal.
Tos un esba se deka attik retores? Se deka attik retores esba se Antifon, se Andokides, se Lusias, se Isokrates, se Isaios, se Aishines, se Demostenes, se Upereides, se Lukourgos ke se Deinarhos. Ton ge un tu boul na an tu gensa ote tu genso megal? Age u tu pseud, ala tu aleteu! Eg, o didaskal, boul na an gensa retor. Ina ton un tu boul na an tu gensa retor? Se pater gar es ene retor, o didaskal. Euge, ala afou tu boul na an gensa retor, age tu leg te nos nun ton un gensa enik, se ornit ei se o (αυγό)? Eg u gno, o didaskal, ton ge un hon hre na an eg apokrinsa, ala eg nomid oti se ornit gensa enik (πρώτη). As an eg dosa te tu mon bubl, o matet, dioti tu es agat matet. Eg euhariste tu, o didaskal, eg meletaso teon bubl me megal prosoh. Ina ton un tu koma ke tu eh pogon, o matet? Eg ares (αρέσω) tatad, o didaskal, dioti eg es ene ne antrop ke eg eh poll files ke filaes.
8.3.6. Σχημάτισε περιόδους με τις λέξεις:
1. ote, se prutanees, parapemp, tadad, se bouleut, orgidοrsa.
2. se retores, legba, oti, hon hreba, na an hes paradosa, illos, te, eg.
3. se bouleutes, boulba, aneu krise, na an, hes timoresa, illos, me tanat.
4. eg nomid, oti, hon es, dein, na, pin, se oin, ote, nos ergaz.
5. eg anastesa, eg legsa, oti hon dokeba, agat, te eg, na, eg boete, tu.
6. kata se nom, eg nomid, oti hon hre, na, se kleptes (κλέφτες), timoreor.
7. vos, o dikastes, psefid, dikaiione, ei nos.
8. nos nomid, u hon hre na an illos apolluorsa aneu krise.
9. hes, epiheireba, na, diabal, nos, mataie.
10. eg meletaso se umeter bubl ke eg legso te vos mad entuposees.
8. 3.7. Μετάφρασε στη Νεοϊνδοευρωπαϊκή τις περιόδους:
1. Είσαι μικρός στο σώμα (peri se somat) αλλά μεγάλος στην ψυχή.
2. Δεν ήταν ευχάριστος ο δάσκαλος ο οποίος μας έκανε μάθημα σήμερα.
3. Χρειάζομαι αμέσως κάποιο θερμό καφέ.
4. Η αρρώστια του Νίκου είναι πολύ σοβαρή.
5. Ποια αρρώστια έχει ο Νίκος, φίλε μου;
6. Δώσε μου κάποια βιβλία σε παρακαλώ!
7. Δεν έχω κανένα βιβλίο να σου δώσω. Θέλεις κάτι άλλο να σου δώσω;
8. Ναι, δώσε μου μερικά τετράδια, εκείνα που είναι πάνω στο τραπέζι.
9. Δεν μπορώ να σου τα δώσω, γιατί δεν είναι δικά μου.
10. Ποιανού είναι λοιπόν, αφού δεν εἰναι δικά σου;
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ Νεοϊνδοευρωπαϊκή Μάθημα 9